Theo chính cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, bài hát Để gió cuốn đi mang một ý nghĩa triết lý sâu sắc. Trên đời này, không có gì là mãi mãi, không có gì là không phôi phai. Tiền bạc: Hôm nay có, ngày mai mất. Người yêu cũng thế, hôm nay còn ở bên cạnh ta nhưng biết đâu ngày mai sẽ xa ta vạn dặm.
Vì vậy, hãy sống sao cho thanh thản, không nên đặt nặng vấn đề "được - mất", "đến - đi" để tự mình giải thoát cho chính mình ra khỏi những đau khổ, xót xa.
Những khi chiều tới cần có một tiếng cười
Để ngậm ngùi theo lá bay
Rồi nước cuốn trôi, rồi nước cuốn trôi
Buổi chiều thường gợi đến một điều gì sắp tàn, những lúc như thế ta thường cảm thấy lạnh lẽo, cô đơn, đôi khi là hụt hẫng. Nhưng vẫn "cần có một tiếng cười" chỉ để "theo lá bay", "nước cuốn trôi". Ta nghe đâu đây một sự chấp nhận trong ngậm ngùi và gắng gượng. Trong cuộc sống, đôi khi có những thứ ta không hề muốn nó xảy ra, nó vẫn xảy ra, ta không hề muốn chấp nhận, vẫn phải chấp nhận. Và rồi nỗi đau dâng trào khi chịu đựng thực tại trớ trêu trước mắt, ta chỉ biết ngậm ngùi cười.
Hãy nghiêng đời xuống nhìn hết một mối tình
Chỉ lặng nhìn không nói năng
để buốt trái tim, để buốt trái tim.
Có những lúc đang lặng yên cũng là đang dậy sóng. Người ta có thể lặng yên để khỏi thôi thúc hay kích động một thứ gì đó, hoặc lặng yên chỉ "để buốt trái tim", để lặng lẽ ôm chặt vết thương đang rỉ máu trong lòng.
Hãy yêu ngày tới dù quá mệt kiếp người
Còn cuộc đời ta cứ vui
Dù vắng bóng ai, dù vắng bóng ai
Nhưng dù cuộc sống có nghiệt ngã, thương đau với ta đến thế nào đi chăng nữa, dù người có ở bên ta hay đã xa ta, hãy cứ vui mà sống. Vì nếu không đớn đau khi mất đi, ta sẽ không biết nỗi quý trọng hạnh phúc khi có được. Nếu không xót xa lặng thầm khi đứng trước một sự ra đi, thì ta không biết vui mừng khi đón nhận sự sum vầy. Và hãy đón nhận, vì vốn dĩ đó là quy luật của cuộc đời.
Tác giả bài viết: Từ Quang
Đời Sống Cần Một Tấm Lòng
Một tấm lòng không phải điều gì cao xa, khó hiểu, đứa trẻ cũng có thể có tấm lòng để thương yêu, cho đến người già cũng có tấm lòng để thương yêu. Cuộc đời sẽ đẹp biết bao khi mọi người luôn thể hiện tình cảm với nhau, thật bình dị mà ý nghĩa nhất.
"Mong em hiểu, đừng cho tôi nói trước. Nói cho em, tôi biết nói những gì. Viết cho em, quả thật khó quá đi..." (Nối một nhịp cầu của nhà thơ Mặc Giang). Cũng vậy, điều mà tôi đang muốn nói cùng các bạn quả thật rất khó đối với tôi, bởi từ lâu tôi rất ngại khi phải nói đến lời khuyên nhắc, ý kiến hay sự phán xét đến với mọi người, đây chính là cái mâu thuẫn giữa cái tôi đáng ghét.
Dứt lời cô cất lên "đi đâu loanh quanh cho đời mỏi mệt, trên hai vai ta đôi vầng nhật nguyệt, gọi suốt trăm năm một cõi đi về..." rồi cô hát tiếp "sống trong đời sống cần có một tấm lòng, để làm gì em biết không? để gió cuốn đi ...".
Trong Diễm Xưa, "áo xưa dù nhàu, cũng xin bạc đầu gọi mãi tên nhau"; trong Hạ Trắng, và trên hết là "sống trong đời sống cần có một tấm lòng, để làm gì em biết không? Để gió cuốn đi" !
Tôi nghĩ, cuộc đời này sẽ không còn thấy những đường kiếm mưu đồ hay những lưỡi dao bén nhon của sự tỵ hiềm khi họ bắt gặp dòng thơ-ca của ông.
Một cuộc đời sống giữa chốn nhân sinh, nếm vị ngọt của niềm vui, vị đắng của tủi nhục, cả mặn chát của nước mắt, thử hỏi còn gì cho anh, còn gì cho em và còn gì cho tôi? Câu trả lời sẽ là "không còn gì, không còn gì, chỉ còn lại trái tim" phải vậy không các bạn! Trái tim âu chẳng phải là tấm lòng hay một chút tình thương ban trải giữa cuộc đời này hay sao?
Sông vẫn chảy đời sông. Suối vẫn trôi đời suối. Ðời người cũng để sống và hãy thả trôi đi những tị hiềm, phải vậy không? Chỉ cần có tấm lòng thì bất cứ nơi đâu các bạn cũng có thể học được những bài học vô giá.
Đừng để đến lúc ly biệt rồi mới thấy tiếc nuối những ngày tháng tương phùng. Đừng để tới giờ chia cách rồi mới bàng hoàng nghĩ đến những phút giây gặp gỡ, trong bài thơ "Một chuyến giã từ..." thi sĩ Măc Giang đã có những câu thơ mà người đọc phải khóc:
Dường như con người ta mong ước được hạnh phúc nhưng lại câu nệ cợt đùa trong bi kịch, và cuộc đời là những bi kịch trường kỳ, chứ đâu phải giấc mộng lớn, giấc mộng con! "Một mai nhức nhối hoàng tuyền" của Mặc Giang có thể cho chúng ta rõ điều này.
Ở trong "Một cõi đi về" của Trịnh Công Sơn ông cũng đã diễn tả "một tấm lòng" bằng cách nhạc sĩ dùng cụm từ "con tim yêu thương vô tình chợt gọi", còn thi sĩ Mặc Giang thì "tôi muốn làm một em bé thơ, để cuộc đời khôn ngoan hạnh phúc cho người..." (nhạc phẩm Mỉm cười tôi vẫn là tôi).
Chúng ta sẽ cảm thấy thua lỗ còn hơn cả một người lái buôn mất hết vốn liếng, bởi người lái buôn mất hết vốn liếng họ còn có thể làm lại được, "con người sản xuất ra của cải mà" lo gì, chứ nếu đánh mất đi tấm lòng là bạn sẽ mất sạch. Vô tình bạn đã tự xoá mình trong xã hội, trong quần chúng và trong lòng người.
Còn nhiều cõi lòng hơn thế mà chúng ta cần học hỏi, học hỏi để tô bồi nhân cách, để sống với chân thiện mỹ và điều quan trọng nhất là để được gọi con người. Tấm lòng được thể hiện từ cái nhỏ nhặt nhất cho đến cái thiêng liêng nhất, từ tình người tình làng xóm, bà con đến tình thầy bạn tình cha mẹ và đến tình yêu, tất cả có thể được gọi là chân tình khi thật sự biết nghĩ về nhau bằng tâm bình đẳng và thành thật.
Có lẽ theo tôi, tình cảm luôn là bài học lớn mà cuộc đời muốn mọi người phải thực hiện và sống với cho đến khi đạt được "tình thương yêu mầu nhiệm".
Và cuối cùng tôi suy nghĩ hãy cứ sống rồi thời gian và kinh nghiệm sẽ trả lời câu hỏi trên, sẽ trả đáp sự băn khoăn trong lòng mỗi người. Tôi tin chắc rằng mỗi người sẽ có câu trả lời khác nhau nhưng cùng chung mẫu số, đó là sự hướng thượng và hướng thiện. Tôi cũng đã kịp tìm ra cho mình câu trả lời tại sao cuộc đời cần có một tấm lòng mà chỉ để gió cuốn đi.
Yêu mà để mệt quá kiếp người, mệt kiếp người bởi những dối gian bên những tấm chân tình ít ỏi. Vui mà để xa ai, xa bởi cuộc đời luôn có mầm ly biệt bên những phút giây hội ngộ. Cuộc sống có mấy ai được gọi là trọn vẹn?... Chỉ mong sao đừng có "từng bàn tay thô lấp kính môi cười", đừng có "từng cuộn dây gai xé nát da người", vì tất cả chẳng làm nên được gì ngoài sự bất hạnh, thương đau.
Mong muốn này mà thành sự thật thì cuộc đời này đâu có những đớn đau? Song, mơ ước muôn đời vẫn chỉ là mơ ước, có mấy khi mơ ước thành sự thật giữa trần gian?! Thế nhưng, ta hãy cứ mơ ước, bởi mơ ước chính là động lực thúc đẩy ta đi lên. Chốn Địa Đàng hay nẻo Thiên Thai cũng đều là những nơi mà cố nhạc sĩ Văn Cao và cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn mơ ước cho mọi người được sống, cũng chẳng khác nào chúng ta nguyện sanh về Tây Phương Cực Lạc, hay cõi Thiên Đàng.
Gió sẽ mang yêu thương hòa cùng nhịp đập con tim của hàng triệu, hàng triêu người để có phút giây ta tự hỏi "tôi là ai mà còn khi giấu lệ? tôi là ai mà còn trần gian thế? Tôi là ai, là ai mà yêu quá đời này?". Cuộc đời này sẽ thật sự có ý nghĩa khi tình thương hiện hữu! Rồi bạn sẽ trở thành "người hạnh phúc" khi cuộc đời bạn được mọi người thương yêu!
Chúng ta, mỗi người có một con đường, một quan niệm và phương cách sống, nhưng phải biết làm sao để tình thương có mặt, nụ cười hiện hữu, phải biết làm sao để câu nói "tôi là em và em cũng là tôi" trở thành sự thật chứ không phải chót lưỡi đầu môi.
Trong cuộc sống hiện đại, có một căn bệnh gọi là bệnh vô tâm, nó như một loại virus lây lan khiến con người ta trở lên lãnh đạm, thờ ơ và thiếu đi những tấm chân tình với nhau. Cảm nhận được điều ấy, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn qua nhạc phẩm ‘Để gió cuốn đi’ để gửi đi thông đến chúng ta thông điệp hãy sống thật lạc quan và bớt tham, sân, si để cuộc sống trở nên tươi đẹp hơn.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn nhấn mạnh, con người sống không chỉ để tồn tại mà còn: ‘‘Cần có một tấm lòng’’ cũng chỉ để gió cuốn đi. Cuộc đời vốn dĩ công bằng, không cho ai tất cả nhưng cũng chẳng lấy đi của ai tất cả vì thế “dù đau buốt trái tim” nhưng “còn cuộc đời ta cứ vui”.
‘Để gió cuốn đi’ là ca khúc giàu triết lý nhân sinh, phảng phất tinh thần của đạo Phật, như cố nhạc sĩ đã từng nói: “Có những ngày tuyệt vọng cùng cực, tôi và cuộc đời đã tha thứ cho nhau…”.
Sống trong đời sống cần có một tấm lòng… Để gió cuốn đi, để gió cuốn đi… Câu ca ngắn gọn nhưng đầy sâu sắc, đâu đó là dư âm của cơn sóng lòng. Có lẽ ‘tấm lòng’ mà nhạc sĩ Trịnh Công Sơn muốn nói chính là tấm lòng yêu thương, sự quan tâm đồng cảm, sẻ chia, giúp đỡ người khác với tất cả chân thành.
Câu hát ngân vang như lời khuyên nhủ với người đời, hãy mở rộng tâm hồn, mở rộng lòng mà trao đi yêu thương, sẻ chia giúp đỡ nhau bằng cả tâm cả sức, cho đi mà không mong được nhận lại, hi sinh mà không mong được đền đáp.
Con người ngay từ khi được sinh ra đã được tạo hóa ban tặng cho một trái tim biết yêu thương, sự bao dung vị tha, hay những phẩm chất đạo đức tuyệt vời. Lớn lên, trải qua sự nhào nặn tôi tạo của xã hội, họ đã bị mất dần đi những điều tốt đẹp nhất, viên ngọc trong tâm đã bị bụi của cõi phàm trần che đi mất.
Để rồi từ khi nào trái tim họ như đóng băng, tâm họ như vô cảm, thờ ơ lạnh lùng. Con người trở nên bon chen, chà đạp lên nhau mà sống. Khi đau khổ hay thất bại họ luôn thấy mình cô đơn, trống vắng ngay cả khi họ ở giữa biển người, họ như bế tắc tới cùng quẫn. Tất cả cũng chỉ bởi vì người ta đã quên cho đi yêu thương, cảm thông hay chia sẻ. Chính vì thế mà ‘‘Sống trong đời sống, cần có một tấm lòng’’.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn muốn truyền tải một thông điệp: “Người với người sống để yêu thương”. Đó là những tình cảm thiêng liêng, chân thành, xuất phát từ trái tim tự nguyện trao đi, nên tấm lòng ấy như ngọn lửa sưởi ấm nhau, nó phá đi khoảng cách ranh giới giữa con người.
Khi yêu thương được lan tỏa, những điều tốt đẹp được gió mang đi, thì khi ấy người ta thấy cuộc sống là niềm vui, là sự thanh thản và cũng hiểu được một góc của ý nghĩa cuộc đời.
“Sống trong đời sống cần có một tấm lòng,
Để làm gì em biết không?
Để gió cuốn đi, để gió cuốn đi…
Gió cuốn đi cho mây qua dòng sông,
Ngày vừa lên hay đêm xuống mênh mông,
Ôi trái tim đang bay theo thời gian,
Làm chiếc bóng đi rao lời dối gian”.
Gió trong góc nhìn của nhạc sĩ, là những thứ có thể lan tỏa đi những giá trị tốt đẹp của con người, mang yêu thương mà gieo tới nhân gian, để rồi nó thổi cho niềm vui ấy, hạnh phúc ấy nhân lên gấp bội.
Gió của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn không chỉ là như vậy, nó cũng cuốn đi cả những muộn phiền bay đi xa, đi xa nhường lại cho nhân gian là tiếng cười rộn rã lúc chiều tà, nó đủ sức phá tan đi sự cô quạnh.
Có rất nhiều người yêu nhạc Trịnh đã tìm thấy ở bài hát này một hình ảnh mà họ cho rằng, đây là những triết lý sâu sắc của nhà Phật. Đó chính là hình ảnh cuộc đời cũng như dòng nước cuốn trôi.
Phải chăng với nhạc sĩ, dòng đời luôn cuồn cuộn chảy, và những được mất ở thế gian cũng chỉ như chữ ghi trên mặt nước, sẽ bị xóa nhòa đi hết thảy, sẽ bị cuốn trôi hết thảy trong đó có cả những buồn đau. Thế nên ông vẫn nói, ông và đời là tha thứ cho nhau.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn là một nhạc sĩ tài hoa, mang trong mình cả những nỗi đau đời. Người ta thường nói ông luôn ấp ủ những giấc mơ đẹp về những mối tình dang dở, thế nhưng chẳng ai có thể tìm thấy trong ông sự cay đắng với đời hay ông bắt âm nhạc phải chịu đựng những tủi hận, nỗi lòng của riêng ông.
“Hãy nghiêng đời xuống nhìn suốt một mối tình,
Chỉ lặng nhìn không nói năng”.
Tại sao lại phải nghiêng đời? Tại sao chỉ lặng nhìn.
Phải chăng ông muốn nói rằng, ta nên nhìn đời bằng mọi góc độ, ở nơi cùng cực hay ở tận cùng của tuyệt vọng, thì đâu đó luôn có một lối thoát cho ta. Muốn thấy được điều ấy, thì phải thực sự tĩnh lặng mà nhìn. Dẫu đời là những đau khổ, thì ta cũng trân trọng biết bao những năm tháng được sống trên đời. Nên ông nghiêng đời để thể hiện sự khiêm nhường và cũng là để tưởng nhớ cho những nỗi đau:
“Để buốt trái tim, để buốt trái tim…
Trong trái tim con chim đau nằm yên,
Ngủ dài lâu mang theo vết thương sầu.
Một sớm mai chim bay đi triền miên,
Và tiếng hót tan trong trời gió lên”.
Một lần nữa ta lại thấy cơn gió kia cuốn đi mọi đau thương hay nỗi sầu. Hãy để gió cuốn đi, để rồi ta lại quên đi những thương tổn trong tâm hồn, lại tiếp tục sống, tiếp giống như con chim kia khi đau thì nằm im và rồi một ngày nó lại bay đi và cất tiếng hót. Cuộc sống vẫn cứ trôi đi, và ta vẫn phải sống. Cũng phải tạm biệt những nỗi đau, xoa dịu những vết thương lòng để bước cho trọn một đời người.
Ông luôn hy vọng, luôn nhìn đời bằng góc nhìn tích cực, chẳng ai thấy ông bi quan mặc dù đời là bể khổ. Có lẽ với nhạc sĩ, chuyện hôm nay chỉ là hôm nay, ngày mai sẽ lại tới, và ngày mai lại là câu chuyện của ngày mai. Cho nên hãy cứ vui đi, hãy cứ yêu đi bởi còn nhiều lắm những yêu thương ở đời. Chỉ cần ta không thôi hy vọng, chỉ cần ta còn có một ‘‘tấm lòng’’ thì gió kia sẽ lại mang đi những yêu thương tốt đẹp mà lan tỏa khắp nhân gian.
“Hãy yêu ngày tới dù quá mệt kiếp người,
Còn cuộc đời ta cứ vui,
Dù vắng bóng ai, dù vắng bóng ai…
Sống trong đời sống cần có một tấm lòng,
Để làm gì em biết không?
Để gió cuốn đi, để gió cuốn đi…”
Những ca từ của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã giúp ta hiểu sâu sắc hơn về giá trị của “tấm lòng” trong cuộc đời. Mỗi con người sống trong xã hội, trong một cộng đồng, nếu chúng ta ai ai cũng đánh thức lòng trắc ẩn bên trong bản tính thuần thiện nguyên sơ của mình, người với người gắn bó với nhau bằng những yêu thương, thì có lẽ căn bệnh vô cảm kia sẽ không có chỗ đứng nào trong xã hội này.
‘Để gió cuốn đi’ là một nhạc phẩm chứa đựng rất nhiều triết lý nhân sinh, mà cái hay, cái tài của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn là đem những tư tưởng triết lí ấy thổi hồn vào từng nốt nhạc mà đi vào lòng người một cách nhẹ nhàng và ngự trị ở đó từ lúc nào không hay. Ta tìm thấy ở ca khúc này một chiếc chìa khóa để mở rộng cánh cửa tâm hồn, để được yêu thương và trao yêu thương và cũng để tình người còn mãi. Và, một lần nữa ta lại thả hồn mình vào với những âm sắc sâu ngọt của ca sĩ Khánh Ly, ‘để gió cuốn ta đi..’
THANH TÂM
Còn tui, tui lại hiểu theo cách riêng của mình là: Sống trong đời sống cần có 1 tấm lòng tốt, làm những việc tốt có ích cho người khác nhưng hãy để gió cuốn đi, đừng kể công, đừng ghi công mà hãy quên đi những việc tốt mình đã làm, hãy cho đi mà không mong nhận lại bởi vì mình đã nhận được niềm vui từ chính mình rồi, làm được việc tốt cho người vui thì mình vui lây, vui ké.
Trả lờiXóaThật hay, thật ý nghĩa. Em cũng thích nhạc Trịnh Công Sơn và em chúc chị luôn có nhiều niềm vui trong cuộc sống.
XóaRất ý nghĩa nha HĐ!
Trả lờiXóa:)
https://media.tenor.com/oSpI83rFYnoAAAAC/happy-thursday.gif
Dạ, em cảm ơn Anh !
XóaEm chúc Anh luôn an vui, ạ!
sang thăm bn... lâu lắm rồi mình cũng thích viết gì đấy nhưng hình như rất khó...ghé trang bn thấy lòng nhẹ nhàng...chắc bn nghĩ mình đang nói dối, vì bn thấy ở f mình rất sôi nổi, náo nhiệt...đôi khi ng ta náo nhiệt để che đi những sâu thẳm mà không thể bộc bạch đc...
Trả lờiXóaBạn viết nhiều hơn mình đó và viết hay nữa nè. Blog khác face mà, bạn. Blog trầm lắng hơn nè.
XóaCòn mình thì dạo này bận quá nên viết hạn chế lắm.
Em qua thăm và chú chị tuần mới an lành.
Trả lờiXóaChị cảm ơn Em !
XóaChị chúc Em chuẩn bị đón Tết vui vẻ nha! SG đang nhộn nhịp đón Xuân!
Chị cảm ơn Em nhiều. Năm mới 2023 đã sang. Một năm mới sẽ tốt đẹp hơn!
Trả lờiXóaChị chúc Em luôn vui khoẻ, gặt hái nhiều thành công và hạnh phúc trong năm mới nhé!